Vandaag ben ik naar kasteel De Haar geweest, achter de A2 bij Utrecht. Leek me leuk en leerzaam voor de kinderen. Ik wist dat het een nepkasteel was, een neo-gevalletje, maar die kunnen ook mooi zijn. En het was steenkoud, dus het zou vast lekker rustig zijn en dat is ook prettig als je iets gaat bekijken.
Het was inderdaad een nepding, neogotisch nep en het verhaal gaat als volgt. In 1890 erfde Etienne van Zuijlen van Nijevelt van de Haar een ruïne, die hij wel interessant vond. Omdat hij drie jaar daarvoor met een mevrouw Rothschild was getrouwd, van de bank, zat hij nogal aardig in de centen en besloot hij er iets moois van te maken.
In die tijd, net als nu eigenlijk, was de gothiek weer eens helemaal hot, kijk maar naar het Centraal Station in Amsterdam en het Rijksmuseum, toevallig in dezelfde stad. Het hele land werd ook volgebouwd met kerken, nadat in 1853 de katholieken weer uit de kast waren gekomen. Bijna alles werd ongeveer verzonnen door de Limburgse architect Pierre Cuypers, die ook uitgebreide ateliers had voor beeldhouwwerk, houtsnijwerk en weet ik wat allemaal, want dat hoort ook allemaal bij de gothiek. Kennelijk was het voor Van Zuijlen etc. geen probleem om deze topper in te huren, die op zijn 65e vrolijk aan de slag ging en er 20 jaar mee in de weer bleef.
Het resultaat was een best wel aardig herbouwd kasteel in een gotische stijl, waar ik niet van houd. Niet van het echte werk in de 13e eeuw en ook niet alle neo-stijlen daarna. Het deed me wel heel erg denken aan de parochiekerk waarin ik ooit misdienaar was, ook al was die niet van Cuypers, wat ik altijd wel gedacht had. Het schilderwerk, de versierinkjes, net de Maria- en Brigidakerk in Zesgehuchten, alleen het gerochel van pastoor Joosten ontbrak.
Mevrouw Rothschild had trouwens geen zin in die neogotiek en liet voor zichzelf een paar kamers inrichten in Edwardian stijl, als dat ongeveer klopt. Je kon toen ook al, daar hadden ze geen Internet voor nodig, per postorder een interieur op maat laten aanrukken. Witte meubeltjes met roze behangetjes en wat renaissancige ornamentjes.
Maar nou komt het: De Van Zuijlen van Nijvelt van de Haar-Rotschildjes hebben er nooit serieus gewoond! Ze kwamen er een keer per jaar een maand feesten, als het te warm was in Zuid-Frankrijk, eerst augustus, later september. Het baronale hof verplaatste zich dan voor een maandje naar onze gezellige moerasdelta en Etienne vergat niet zijn favoriete paarden en auto's (hij was bobo bij de Automobile Club de France) mee te laten nemen. Om het een beetje afwisselend te maken werden er op een gegeven moment ook gasten uitgenodigd uit de wereld van kunst en entertainment. Je ziet foto's van Maria Callas, en Roger Moore en Brigitte Bardot hebben er ook rondgehangen.
Toen ik las dat de arme huidige baron Thierry al 2 jaar zijn septemberfeestjes niet heeft kunnen houden vanwege de restauratie en dat hij het hele kasteel kado gedaan heeft aan de Nederlandse staat, op voorwaarde dat hij er in september kan wonen (het publiek wordt dan ook geacht zich gedeisd te houden), werd het me ineens allemaal te gortig: hier is dus een of andere patser, die zich suf golft en zijn hele leven geen nuttige bezigheid heeft weten te verzinnen, erin geslaagd de Nederlandse staat de hele restauratie van zijn kasteel te laten betalen. Het enige wat hij daarvoor terug hoeft te doen is zich elf maanden per jaar niet te vertonen, maar dat was hij toch al nooit van plan. Dat moeten wel keiharde onderhandelaars geweest zijn, die we daar hebben ingezet.
Ik ben er toch wel heel erg voor om de successierechten te verhogen naar 98% met een vrijstellinkje van een half miljoen of zo. Ik kan echt geen enkele reden verzinnen waarom iemand zo krankzinnig rijk zou moeten zijn en zeker niet als hij er geen vinger voor heeft uitgestoken. Bill Gates, vooruit, die heeft de hele wereld aan de computer gebracht, net zoals Rockefeller ooit de olie-industrie heeft uitgevonden, maar waarom erfgenamen van erfgenamen van erfgenamen daar nog van zouden moeten profiteren? Ik vind dat iedereen minstens eens per jaar de plee moet schoonmaken als oefening in bescheidenheid en verder gewoon moet werken voor zijn geld. Als je vader of je moeder rijk is krijg je wel genoeg mee aan opleiding, goeie manieren en netwerk.
Kortom, de Van Zuijlen Van Nijevelt van de Haartjes moeten opzouten naar een net rijtjeshuis in De Meern en het kasteel moet gewoon altijd en helemaal en voor iedereen open. Die het wil zien. En erfenissen schaffen we af, net als bonussen. Dat gaat in een moeite door.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten