Te dik

Ik dacht dat die Simon Schama wel aardig kon schrijven, want Overvloed en Onbehagen heb ik destijds (het kwam uit in 1988) gefascineerd gelezen, al kan ik me er geen twee zinnen meer uit herinneren. Ik was dus blij dat hij over de Nederlandse revolutie had geschreven (die van 1787) in Patriotten en Bevrijders, want die interesseert me wel.

Terwijl Engeland als een soort China aan het opkomen was in de 18e eeuw, was Nederland helemaal uitgebloeid. Wat je dan ziet is dat de elite zich steeds harder vastbijt in zijn privileges en de rest van de samenleving feller buitensluit. Als er minder te verdelen valt kun je immers alleen rijk blijven door de poet met zo min mogelijk mensen te delen. En risico nemen doe je ook niet meer, dus ga je beleggen in plaats van ondernemen. Zien we daar wat parallellen met de Nederlandse samenleving anno nu of is het nog niet zover?

Ik vind het een mooi idee dat een groot deel van Nederland zich verzette tegen die oligarchieën die steeds verder verstarden en dat we in Nederland ook eens een progressieve revolutie hebben gehad, want dat was de Tachtigjarige oorlog niet en dat is met de Bataafse revolutie het enige wat we in Nederland aan revolutie hebben meegemaakt, op een kleine vergissing van Troelstra c.s. in 1918 na en misschien ook 1966, maar dat vind ik weer te veel eer voor die babyboomers. En een progressieve revolutie heeft wel wat. Vooral als het geen burgeroorlog wordt, zoals in Frankrijk. Bloedvergieten is niet gezellig en lastig terug te draaien.

Ook lees ik graag over incompetentje Oranjes, en daar was stadhouder Willem V een goed voorbeeld van. Het geleur van zijn zoon was trouwens ook niet erg indrukwekkend. In "De Troon" kun je zien dat hij nog bij Napoleon, die toen toch de vijand was, op visite is geweest om compensatie te vragen voor het verlies van de Nederlanden en dat had ik op school niet geleerd. Wat ik daar wel heb geleerd is dat het herstel van de Oranjedynastie in 1813 iets moois was en daar ben ik het achteraf natuurlijk niet mee eens. Ik las in de Wikipedia een tussenzinnetje dat suggereerde dat de terugkeer van Willem een opzetje van de Engelse geheime dienst was om te zorgen dat er een monarchie in Nederland kwam (en in België) die Frankrijk aan de noordkant een beetje in bedwang zou houden. Op school krijg je het idee dat het een autochtoon Nederlands idee was om eens een monarchie te beginnen, alsof er geen buitenland bestond.

Nou, ik had daar graag meer over gelezen, maar het was teveel van het goeie, die baksteen van Schama van 750 pagina's (exclusief voetnoten). En wat voor pagina's: nauwelijks marge en een bijzonder leesbrilonvriendelijke corpsgrootte. En ik heb niet eens een leesbril! Als je het in bed leest zijn je armen na twee pagina's verzuurd. En het is te gedetailleerd opgeschreven om te boeien.

Het had zo mooi kunnen zijn.

Toen heb ik Door een Hollandse Winter maar gelezen, van Caroline Hanken. Ook leuk en in twee rukken uit.