Politiek

Er was een hoop boeiends te lezen dit weekend. In de Boekenbijlage van De Volkskrant een stuk over een boek van een onderzoeker van TNS Nipo die nog eens nagedacht heeft over de vraag of stemmen zin heeft. Typisch, want ik stel me die vraag helemaal nooit en schrijf als de oproepkaart in de bus ligt gauw in mijn agenda wanneer ik weer mag. Voor de Provinciale Staten moet ik wel iets overwinnen, maar dat is wat anders.

Maar een hoop mensen hebben dus het idee dat ze in Den Haag maar wat aanklooien en naar niemand luisteren. Dat is natuurlijk ook wel waar. Als ik eenmaal in de Tweede Kamer zat zou ik niet zoveel zin meer hebben om te doen wat een stel zeikneuzen uit de provincie van me wil als ze me niet kunnen dwingen. Nou vind ik ook eigenlijk niet dat politici moeten doen wat Het Volk (wie zou dat toch zijn?) van ze verlangt. Dat is in mijn ogen juist de essentie van populisme: dingen roepen omdat ze heel veel stemmen opleveren, of ze nou ergens op slaan of niet. Dat is wat Wilders doet, in mijn ogen een politicus die totaal clueless is. Komt geen zinnig woord uit, alleen maar een hevig terugverlangen naar 1956, lifetime employment, het kwartje, twee uur televisie op een avond en verder ganzenborden en alleen maar indo's om buiten te sluiten (daar zijn we nu niet meer bang van).

Wat kiezers willen, zegt Peter Kanne (van dat boek) en ik zeg het hem graag na, zijn politici die iets willen. En dan geen gekakel om met je kop op de buis te komen, maar ideeën over hoe het met de wereld en ons stinkend rijke landje verder moet en duidelijke meningen over van alles en nog wat. En geen angst om met een goed verhaal stemmen te verliezen. Dan maar geen zetels.

Dat is dus het tegenovergestelde van populisme: niet proberen zoveel mogelijk stemmen te scoren, maar een mooi programma maken en daarmee leuren en dat stapje voor stapje proberen uit te voeren, compromisje voor compromisje.

En wat dan met mensen die vinden dat er niet naar ze geluisterd wordt? Nou, die kunnen een eigen partij beginnen of lid worden van een partij en daar uitleggen dat er iets belangrijks over het hoofd wordt gezien. Daar kwam je trouwens niet ver mee in de PvdA van 30 jaar geleden, want daar wisten ze precies hoe ze een probleem konden negeren door het taboe te maken. Denk even aan integratie en onderwijs. Dat ik daar 25 jaar op gestemd heb. Bah.

Het helpt dus wel als een partij ook enigszins open staat voor wat er leeft in het land. Daarvoor zou het handig zijn als er meer mensen actief zijn in de politiek en hun partij een beetje bij de les zouden houden.

Ik vind het wel een boeiende vraag waarom niet meer mensen dat doen. Mijn vader zat toen hij zo oud was als ik nu in het schoolbestuur en het kerkbestuur. Dat was misschien geen politiek, maar ook een bijdrage aan de civil society (mondige, verstandige burgers die als gelijken het land besturen). Waarom doet een normaal mens dat niet meer? Ik repeteer op woensdag met de band, speel voor iedereen die het wil (niemand) en verder heeft de wereld weinig plezier van mijn talenten. Dat geldt voor bijna iedereen in mijn omgeving.

Nou ja, kennelijk is iedereen met zijn eigen pleziertjes bezig en is vergaderen en iets politieks of anderszins gemeenschapzinnigs doen niet plezierig. Dat is trouwens niet waar. Met een stel mensen twee keer in de week aan politiek doen kan net zo gezellig zijn als hockeyen of barbecuen. Lijkt me weinig voor nodig.

Of is iedereen te druk bezig met tweeverdienen en kinderen opvoeden? Ik denk dat dat ook wel meespeelt. Het schijnt dat we tegenwoordig meer vrije tijd hebben dan 40 jaar geleden, maar mijn vader was altijd om zes uur thuis en het enige wat hij daar deed was de afwas en op zaterdag de tuin. De rest deed mijn moeder. Volop tijd voor maatschappelijke taken.

Misschien is dat het wel. Mensen hebben er geen tijd voor over, omdat ze wat anders te doen hebben en omdat de boel eigenlijk ook wel redelijk marcheert. Het zijn misschien wel een stel incompetente sukkels in Den Haag, maar dat wil nog niet zeggen dat het gemakkelijk is om het beter te doen.

Als je een duidelijk programma wilt verzinnen moet je wel ideeën hebben over wat er mis is en hoe het beter kan. Die liggen niet voor het oprapen. Een beetje eerlijker zijn en geen onzin beloven die je niet waar kan maken (Wilders) kan natuurlijk wel zonder al te veel moeite. Ik denk dat een hoop kiezers dat prettig vinden, want die zijn ook niet achterlijk, en dat kan zomaar wat stemmen opleveren. Waarmee je dan weer je programma beter kunt uitvoeren. Laten we daar maar eens mee beginnen. Politici worden daar respectabeler van en misschien hebben meer mensen dan zin om mee te doen.