Wetenschap uit je neus

Heb net een artikel zitten lezen in de New York Review of Books over Freud. Die was van 1884 tot 1897 of zo aan de coke verslaafd, in de periode dat hij de psychoanalyse begon uit te vinden. Nooit geweten. Het verhaal past wel in mijn straatje, want het maakt van de hele psychoanalyse met zijn Oidipouscomplexen een stapeltje fantastische verhalen van een junk die het spoor een beetje bijster was. Wel zo overzichtelijk.

Foei Vasili

Ben bezig in Leven en Lot van Vasili Grossman, geweldig boek. Maar nou lees ik op pagina 454: "Hoe machtig en sterk is het simpele instinct dat leeft in de ziel van een vrouw". Dat mag niet eens meer op een scheurkalender.

Nou zie ik op het titelblad dat het boek vertaald is door Froukje Slofstra, zo heette de moeder van een middelbare-schoolvriend, op wie dit citaat eigenlijk wel van toepassing was. Ingewikkeld hoor. Zou zich op latere leeftijd bekwaamd hebben in vertalingen uit het Russisch? Nadat ze uitgekeken was op haar borduurwerkjes?

Kijk trouwens naar die foto van Grossman, met op de achtergrond zo te zien een enorme ontploffing. Kennelijk deerde hem dat niet. Het gaat er ook nogal ruig aan toe in zo'n oorlog.

Leven en Lot

Leven en lot is een geweldig boek van Vassily Grossman, een Rus. Het is alleen 900 pagina's en er zit maar een leeslint in, terwijl je er drie nodig hebt als je ook snel naar de voetnoten wilt of naar de lijst met personages, want daar zijn er nogal veel van.

Maar ik ben weer dapper opnieuw begonnen vanavond. Nadat ik al voor de zomer op een geweldige passage was gestuit waarin de moeder van Strum in een brief afscheid neemt van haar zoon voordat ze uit het ghetto van Lvov of Kiev wordt gedeporteerd heb ik nu de tekst van de gek Ikkonikov gelezen, waarin hij nadenkt over goed en kwaad en concludeert dat alle religie en wereldverbetering alleen tot eindeloze ellende heeft geleid. Het enuge goede is het achteloze goeds dat mensen voor elkaar doen. Ik vind dat wel wereldliteratuur.

Schuurtjesmannen

Ik zit naar de nieuwe Psychologie Magazine te kijken en ik zie op de cover, naast een foto van een mevrouw met een spitse kin, twee koppen, vlak bij elkaar: Bij elkaar blijven is het nieuwe scheiden, en Schuurtjesmannen. Een schuurtjesman is een man die zich geregeld terugtrekt uit het gezinsleven. In zijn schuurtje dus.

Als je die twee koppen na elkaar leest weet je gelijk hoe je een scheiding moet voorkomen: manlief gewoon regelmatig naar zijn schuurtje jagen. Het samenleven draaglijk maken door het zoveel mogelijk te beperken.

Ik ben benieuwd of dat de bedoeling was van de redactie. Het lijkt me wel een stuk praktischer dan echt geïnteresseerd in elkaar te moeten zijn iedere dag.

Politiek

Er was een hoop boeiends te lezen dit weekend. In de Boekenbijlage van De Volkskrant een stuk over een boek van een onderzoeker van TNS Nipo die nog eens nagedacht heeft over de vraag of stemmen zin heeft. Typisch, want ik stel me die vraag helemaal nooit en schrijf als de oproepkaart in de bus ligt gauw in mijn agenda wanneer ik weer mag. Voor de Provinciale Staten moet ik wel iets overwinnen, maar dat is wat anders.

Maar een hoop mensen hebben dus het idee dat ze in Den Haag maar wat aanklooien en naar niemand luisteren. Dat is natuurlijk ook wel waar. Als ik eenmaal in de Tweede Kamer zat zou ik niet zoveel zin meer hebben om te doen wat een stel zeikneuzen uit de provincie van me wil als ze me niet kunnen dwingen. Nou vind ik ook eigenlijk niet dat politici moeten doen wat Het Volk (wie zou dat toch zijn?) van ze verlangt. Dat is in mijn ogen juist de essentie van populisme: dingen roepen omdat ze heel veel stemmen opleveren, of ze nou ergens op slaan of niet. Dat is wat Wilders doet, in mijn ogen een politicus die totaal clueless is. Komt geen zinnig woord uit, alleen maar een hevig terugverlangen naar 1956, lifetime employment, het kwartje, twee uur televisie op een avond en verder ganzenborden en alleen maar indo's om buiten te sluiten (daar zijn we nu niet meer bang van).

Wat kiezers willen, zegt Peter Kanne (van dat boek) en ik zeg het hem graag na, zijn politici die iets willen. En dan geen gekakel om met je kop op de buis te komen, maar ideeën over hoe het met de wereld en ons stinkend rijke landje verder moet en duidelijke meningen over van alles en nog wat. En geen angst om met een goed verhaal stemmen te verliezen. Dan maar geen zetels.

Dat is dus het tegenovergestelde van populisme: niet proberen zoveel mogelijk stemmen te scoren, maar een mooi programma maken en daarmee leuren en dat stapje voor stapje proberen uit te voeren, compromisje voor compromisje.

En wat dan met mensen die vinden dat er niet naar ze geluisterd wordt? Nou, die kunnen een eigen partij beginnen of lid worden van een partij en daar uitleggen dat er iets belangrijks over het hoofd wordt gezien. Daar kwam je trouwens niet ver mee in de PvdA van 30 jaar geleden, want daar wisten ze precies hoe ze een probleem konden negeren door het taboe te maken. Denk even aan integratie en onderwijs. Dat ik daar 25 jaar op gestemd heb. Bah.

Het helpt dus wel als een partij ook enigszins open staat voor wat er leeft in het land. Daarvoor zou het handig zijn als er meer mensen actief zijn in de politiek en hun partij een beetje bij de les zouden houden.

Ik vind het wel een boeiende vraag waarom niet meer mensen dat doen. Mijn vader zat toen hij zo oud was als ik nu in het schoolbestuur en het kerkbestuur. Dat was misschien geen politiek, maar ook een bijdrage aan de civil society (mondige, verstandige burgers die als gelijken het land besturen). Waarom doet een normaal mens dat niet meer? Ik repeteer op woensdag met de band, speel voor iedereen die het wil (niemand) en verder heeft de wereld weinig plezier van mijn talenten. Dat geldt voor bijna iedereen in mijn omgeving.

Nou ja, kennelijk is iedereen met zijn eigen pleziertjes bezig en is vergaderen en iets politieks of anderszins gemeenschapzinnigs doen niet plezierig. Dat is trouwens niet waar. Met een stel mensen twee keer in de week aan politiek doen kan net zo gezellig zijn als hockeyen of barbecuen. Lijkt me weinig voor nodig.

Of is iedereen te druk bezig met tweeverdienen en kinderen opvoeden? Ik denk dat dat ook wel meespeelt. Het schijnt dat we tegenwoordig meer vrije tijd hebben dan 40 jaar geleden, maar mijn vader was altijd om zes uur thuis en het enige wat hij daar deed was de afwas en op zaterdag de tuin. De rest deed mijn moeder. Volop tijd voor maatschappelijke taken.

Misschien is dat het wel. Mensen hebben er geen tijd voor over, omdat ze wat anders te doen hebben en omdat de boel eigenlijk ook wel redelijk marcheert. Het zijn misschien wel een stel incompetente sukkels in Den Haag, maar dat wil nog niet zeggen dat het gemakkelijk is om het beter te doen.

Als je een duidelijk programma wilt verzinnen moet je wel ideeën hebben over wat er mis is en hoe het beter kan. Die liggen niet voor het oprapen. Een beetje eerlijker zijn en geen onzin beloven die je niet waar kan maken (Wilders) kan natuurlijk wel zonder al te veel moeite. Ik denk dat een hoop kiezers dat prettig vinden, want die zijn ook niet achterlijk, en dat kan zomaar wat stemmen opleveren. Waarmee je dan weer je programma beter kunt uitvoeren. Laten we daar maar eens mee beginnen. Politici worden daar respectabeler van en misschien hebben meer mensen dan zin om mee te doen.

Nine Eleven

Ik wil ook eens wat zeggen over 9/11. Het was natuurlijk een hele nare aanslag, met +3000 doden, en een hele zichtbare, met die Twin Towers, maar om er nou zo verontwaardigd over te zijn.

Amerika is een land dat in de 19e eeuw heel rijk is geworden en in de 20e eeuw begonnen is zich met de wereldpolitiek te bemoeien, want dat doe je als je rijk bent. Het militaire optreden in de 1e en 2e wereldoorlog is alom toegejuicht en zelfs de verslagenen vijanden hebben zich daarbij neergelegd en zijn fan geworden van de overwinnaar en zijn populaire cultuur.

Maar daarna is het al gauw een stuk ingewikkelder geworden. Denk aan de ingrepen in Chili, Vietnam, enz. Daar maak je geen vrienden mee en hoewel de oceanen aan weerszijden groot zijn (en de Latijnsamerikanen kennelijk niet zo haatdragend dat ze verhaal komen halen aan de noordzijde van het contintent, is ook niet goed voor de drugshandel) kun je verwachten dat mensen toch een keer iets terugdoen. Dat hebben ze op negen september tien jaar geleden dus gedaan, op een nogal lompe manier. Ik vind een Boeing in een wolkenkrabber rammen niet heel vernuftig, hoewel complottheoretici daar anders over denken. Veilig landen is een stuk moeilijker en een Twin Tower is een stuk makkelijker te raken dan de Staten Island Ferry.

Wat natuurlijk moeilijk te volgen is, is dat de aanslagen gepleegd zijn door mensen die niet direct oorlogsslachtoffers waren. Eerder door mensen die gefrustreerd waren dat ze niet mee mochten doen aan de American Dream of een lokale versie en zich daarom maar aangesloten hadden bij de tegenbeweging. Je wilt per slot van rekening iets met je leven doen als je jong bent.

Ik snap dat het traumatisch is voor een land dat de laatste honderd jaar ver buiten de deur oorlog heeft gevoerd, zonder dat de mensen thuis ooit iets overkwam (in WO II waren er geloof ik 9 burgerslachtoffers), om ineens op eigen terrein aangevallen te worden, maar eigenlijk vind ik dat Amerika niet moet zeuren dat het een keer de rekening heeft gehad voor zijn even gewelddadige als blunderende optreden in de derde wereld.

Uiteraard is dat niet zo gegaan. Onder leiding van Bush zijn de VS Irak en Afghanistan te lijf gegaan. Dat zijn twee grote mislukkingen geworden. Voorspelbare mislukkingen ook. Samenlevingen waar stamverbanden nog van het grootste belang zijn voor rust en een soort van veiligheid krijg je niet in een paar jaar zo ver dat ze die inruilen voor vrijheid en democratie (wat iets anders is dan cola drinken en met een iPod rondlopen, ook al kon Bush het verschil niet goed uitleggen). Hoe kan iemand dat denken?

En wat hebben we nu? Amerika is nog steeds in de stress, op Guantanamo Bay zitten nog steeds mensen op een dagvaarding te wachten, Amerika is 4.000 miljard armer en heeft weer eens gezien dat je met een leger nog steeds geen guerilla kunt bedwingen, waardoor het een stuk minder populair is geworden in grote delen van Azië.

We zijn Saddam Hussein wel kwijt, dat blijft winst. En de locals zijn uitgekeken op Al Qaida.

Nog meer beschaving

Zaterdagavond was er een opera, The Tempest, in fort Rijnauwen, maar die ging niet door omdat het regende. Vreemd om te zien dat mensen dan boos gaan staan doen bij de kassa. Wat wil je nou bij een uitvoering in de open lucht als het regent? Dat de concertmeester zijn Stradivarius vol laat lopen?

Gelukkig was er zondagavond een herkansing. Voor Dochterlief was het hoogtepunt dat ze bij vader voor op de fiets mee mocht (met korte pauze halverwege om het bloed even terug te laten lopen in haar bovenbenen), dus dat was al binnen voor we er waren. Net als bij een popconcert begon het te laat, maar niet zoveel.

Ik ben al heel vaak rond het fort gereden, maar er nog nooit in geweest. Dat kan ook niet, want er staat een hek omheen, maar dat is wel jammer, want het is een enorm groot fort dat er uitziet als een soort keteldal met op de hellingen rondom allemaal bomen en op de bodem allemaal gras. Wat is er nou mooier? Je ziet nauwelijks kazematten of andere bouwsels.

In de hoek, vlakbij zo'n kazemat was een tribune gebouwd en daarvoor iets dat een schip moest voorstellen, met vooral de ribben van de scheepswand en een mast met een kraaiennest. En een podium met daarachter een orkest onder een afdakje.

De opera ging een beetje aan me voorbij, want ik had het script (libretto) van te voren niet bekeken en ik kende muziek niet. Maar ik vermoed dat het erg mooi was. Mannenstemmen, klassiek gevormd dan, zijn trouwens wel vreselijk om naar te luisteren, vooral als ze allemaal 16e nootjes aan elkaar breien. Zacht geboer, zo klinkt het.

Dramaturgisch hoogtepunt was wel het moment dat er een zwarte koets met een vierspan van zwarte paarden in galop langs kwam denderen. Ook erg fraai was dat er op een gegeven moment een vuurtje over de leuning van de wenteltrap rond de mast richting kraaiennest moest gaan branden. Het bleef namelijk vier keer halverwege steken, maar uiteindelijk stond de hele mast toch mooi in de hens.

Na afloop, of was het vooraf, kregen we nog een hele preek, dat er toch echt niet bezuinigd kon worden op cultuur, want de show kostte drie keer zoveel als ze met de toegangskaartjes binnen hebben gehaald. En de regisseuse vertelde ook nog dat ze als ze niet als lagere scholier naar een gesubsidieerd concert was gebracht ze nooit in de muziek was gegaan en de hele show er überhaupt nooit was gekomen. Even cynisch geredeneerd had het Rijk dus als ze dat theaterbezoek voor die lagere school niet betaald hadden ook nog eens een paar ton subsidie op deze opera kunnen besparen, maar Zo Mag Je Niet Denken. Doe ik ook niet. Kinderen kennis laten maken met het theater is goed, daar zijn belastingcenten voor. Geld leggen bij kaartjes voor de betere bourgeoisie die ook wel de hele 75 euro kan missen voor een voorstelling vind ik andere koek. Geen overheidstaak. Dan is er maar wat minder muziek. En we stoppen ook meteen met subsidie op betaald voetbal. Dan zien er maar wat minder wedstrijden. Dappere politicus die dit gaat voorstellen.

PS: Dit is de eerste blog met een foto waarvoor ik geen auteursrecht heb hoeven schenden (eigen plaatje).

De Beschaving

Gisteren naar een fijn festival (popfestival?) geweest in de botanische tuinen van de universiteit, op loopafstand dus. Ik was in mijn eentje door een reeks planningsfouten en natuurlijk ook omdat ik een eenzame single ben. Duh. Gaf overigens niks.

Het was pestweer, maar gelukkig hadden ze overal netjes tenten neergezet, met houten vlonders. Ik ben sinds Parkpop 1982 of daaromtrent niet meer naar een festival geweest, dus het was een beetje nieuw voor me hoe dat tegenwoordig gehad. De essentie is trouwens nog hetzelfde: muziek luisteren, bier drinken, naar de meiden kijken (steeds leuker naarmate ik ouder en zij jonger worden, als ouwe bok vind je bijna ieder blaadje frisgroen. Van die door acne verwoeste koppen zie je ook veel minder) en verschroeid eten naar binnen proppen (wat overigens niet gezegd kan worden van de beenham, die zat alleen maar op een klef wit bolletje). Maar iedereen is tegenwoordig wel een stuk langer, waardoor ik soms niet meer over mensen heen kan kijken, en de helft van de mensen heeft oordopjes in. Ik was ze vergeten, jammer, vooral omdat ik denk dat het geluid soms beter klinkt door een oordopje.

Het eerste wat ik hoorde was Dazzled Kid ("Ik ga nu een vrolijk liedje zingen over de dood"), best mooi en melodieus. Halverwege naar André Manuel gesneld, omdat een vriendinnetje 8 jaar geleden zei dat dat misschien wel iets voor mij was. Nou dat was het wel, erg gelachen om zijn Pim Fortuyn-impersonatie in onversneden Tukkertaal. Rasentertainer en zo. Als iemand lekker tekeer gaat tegen gristenen en islamieten denk ik af en toe: Mag dat wel? Maar dat mag inderdaad en het moet ook. Dat zal ze leren.

Daarna wat rondgewandeld tussen niet zo heel goede bandjes (die jongen van Balthazar die gitaar stond te spelen met zijn parka aan vond ik wel grappig) en daarna naar Penney de Jager. Penney de Jager was in mijn Toppop-dagen een ander woord voor ellende, want het betekende dat er geen clipje (avant la lettre) was van het hitje waar je helemaal gek was en dat Penney en haar vriendinnen dus maar drie minuten door het beeld kwamen hopsen, soms met zo'n kaleidoscopische lens ervoor, waardoor je ze ook nog zes keer zag. Maar ja, wel jeugdsentiment. De hele show was nogal aftands, met danseressen verkleed als agentes, maar dan iets spannender gekleed, en cancan-danseressen die hun billen lieten zien en erop werden geslagen. Meer iets voor het personeelsfeest van de Kwikfit, maar interessant om te zien dat je geen strakke billen hoeft te hebben om danseres te zijn.

Daarna weer meer niet zo heel boeiende muziek. Het valt me achteraf op dat ik de hele dag geen gitaarsolo heb gehoord. Wel solopartijen, maar geen geïmproviseerde solo's met veel gepiel en hoge uithalen. Kennelijk uit. Je kunt wel merken dat U2 er is, want er is een hoop dat daar aan doet denken. En de Arctic Monkeys hebben ook nogal wat invloed.

Na twee bier voelde me ik erg dronken, maar dat kwam door de zeer ongelijke ondergrond in de botanische tuinen. De vlonders voor de podia bogen soms ook ineens diep door. Dat zal het wel geweest zijn waardoor ik wat onzeker liep, want twee bier kan ik nog wel aan.

Na een bezoek aan een plaskruis (hadden ze bij Parkpop ook nog niet), waar ik trouwens overheen kijk, terwijl ik juist gehoopt had er een beetje achter te verdwijnen voor wat meer privacy, bij Jules Deelder gaan kijken. Dat doe ik niet meer. Hij wordt oud en zijn geheugen laat hem in de steek af en toe, het leuke van Deelder was nou net dat hij pagina's tekst in HSL-tempo uitbraakte. Hij loste dat op door uit zijn dichtbundel voor te gaan lezen. Omdat hij geen multifocusglazen heeft (kan betalen, hij is maar dichter en hij koopt ook al dure pakken) moet hij zijn bril dan afzetten en het boek tegen zijn neus houden. Ook niet heel verheffend. En dat Rotterdamse gedoe ken ik nou ook wel, hoewel ik er niet tegen ben. Opvallend was dat mensen die het ook niet mooi vinden gewoon wegliepen. Alsof je wegzapt van een televisieprogramma. Ik vond het vrij storend, maar iedereen deed het, jong en ook oud, voor zover aanwezig.

Het liep nog uit ook, maar gelukkig was Hooverphonic nog niet begonnen. Ik ben helemaal gek van Noémie, de nieuwe zangeres, en ook wel van de muziek, dus dat was een uur genieten. Ik kon steeds dichter bij het podium komen, ook leuk.

Daarna ben ik even langs het pad gaan staan om te kijken naar de mensen die er allemaal langs kwamen. Dat is ook altijd leuk. En mijn laatste muntje ingewisseld. En daarna naar De Staat, die nogal furore maakt. Ik ben na drie nummers opgestapt, want ik vond het niet bijzonder. Wel erg energiek, maar weinig melodie, alleen af en toe wat falsetstemmetjes. Daar doe ik het niet voor.

Daarna toch tevreden naar huis gewandeld.

Wat moeten we nou met Libië?

De omwenteling in Libië gaat niet zo snel als in Tunesië en Egypte. Kennelijk zijn er in Libië meer mensen die het wel fijn vinden onder (hoe schrijf je dat eigenlijk?) Qadhafi dan in die andere landen onder die andere bazen.

Wat de rest van de wereld nou doet is vliegtuigen laten patrouilleren om te voorkomen dat ze elkaar niet met vliegtuigen, tanks en kanonnen afmaken. Met goeie ouwe Kalashnikovs mag wel, en die kun je vanuit het luchtruim ook niet herkennen.

Wat de strijd een beetje oneerlijk maakt is dat de opstandelingen geen vliegtuigen, tanks en kanonnen hebben, en met de spullen die ze wel hebben kunnen ze nog niet zo goed overweg. Uit de krant begrijp ik dat het strijden neerkomt op met zijn allen achter in de pick up hard de kustweg afrijden westwaarts en als de tegenstand te heftig is even hard weer terug oostwaarts. Wat zou er trouwens gebeuren als je die kustweg ergens opblaast? Is dat nog een idee? Dan hebben we naast Noord- en Zuid-Korea en Noord- en Zuid-Viëtnam (dat is weer goed gekomen!) West- en Oost-Libië.

Het zou eerlijker zijn als de opstandelingen ook zwaardere wapens hadden, maar nette landen geven die liever niet weg, althans niet al te zichtbaar. In Bosnië en de Spaanse burgeroorlog, om maar een zijstraat te noemen, bijvoorbeeld niet, in talloze bevrijdingsoorlogen (vraag me niet wie wie heeft bevrijd, het is WO II niet) tussen 1945 en 1989 weer wel, maar dat zag niemand, althans niet op tijd.

Het punt is natuurlijk ook dat je bij die zware wapens wat training moet geven en voor je het weet kun je daarvoor je eigen militairen sturen en daar komt natuurlijk ellende van. Bovendien kost die training een aantal maanden en dan kan het allang te laat zijn. Wie moet die training trouwens krijgen, wie is er eigenlijk de baas daar in het oosten? Los daarvan krijg je met zwaardere wapens ook meer slachtoffers.

Eigenlijk is de aanpak die nu is gekozen niet zo gek: door vliegtuigen, tanks en artillerie uit te schakelen (dat betekent dus dat je de inzittenden vermoordt, denk aan een brandende tank, het is geen iPad-spelletje) de ergste slachtingen voorkomen en ze het op de grond verder zelf uit laten zoeken. Moge de beste winnen, hopelijk niet de islamisten.

Hoe deden we dit eigenlijk in het koloniale tijdperk? O ja, Van Heutsz erop afsturen, en Colijn (lees even het cursieve citaatje. It's a dirty job, but someone has got to do it. Nee, dat werkt ook niet.

Hillen

Ik ga me eens lekker opwinden over Hans Hillen, wat een zelfingenomen stuk vreten. Het lijkt er heel sterk op dat de evacuatie van de pief van Haskoning bedoeld was om met een spectaculaire primeur te komen voor de Statenverkiezingen. Iemand die helemaal nog niet wegwilde moest gewoon opgehaald worden om een leuke prent in de Telegraaf te krijgen voor de verkiezingsdag. Commando Hillen. En dat is vervolgens verkloot doordat die Zweedse die ook (wel) meewilde is staande gehouden op weg naar het strand en toen maar heeft verteld waarom ze daar naartoe ging. Vervolgens hebben ze het nieuws nog tot de dag na de verkiezingen uit de pers weten te houden.

En nou wil Hillen geen vragen beantwoorden en doet hij alsof hij niks verkeerd heeft gedaan. Net als bij die klokkenluider in Den Helder. En met zijn werk als tabakslobbyist. Mensen die niet tegen kritiek kunnen horen geen leiding te geven. Mensen die geen zelfkritiek hebben helemaal niet. En mensen die vinden dat ze erboven verheven zijn moeten eens een weekendje treinwc's schoonmaken, als oefening in bescheidenheid.

Kenden jullie die man?

Ik kwam in de Maarten, maar dan de online versie, een stukkie tegen waarin ene Joel Kotkin instemmend werd aangehaald. Hij had een boek geschreven waarin hij uitlegt dat Amerika nog lang niet dood is, omdat de bevolking daar veel harder groeit dan in China, Japan en Europa, om de concurrentie maar even te noemen. Dat komt omdat Amerikanen overwegend belijdende gristenmensen zijn, die graag kindertjes maken, en omdat ze immigranten veel makkelijker toelaten. Ze geven ze gewoon geen uitkering en laten ze wegrotten in een ghetto als ze het niet redden, maar ze mogen er wel in en de mensen die er wat van maken worden trotse Amerikaanse burgers (misschien ook wel gristelijk) en houden het land zo niet alleen in stand, maar laten het groeien en bloeien.

Ik vind dat een verhelderende gedachte. Demografie wordt ernstig onderschat als economische en politieke factor. Met de Youth Bulge kun je bijvoorbeeld heel aardig de huidige Jihad verklaren en William McNeill verklaart de ondergang van het Romeinse Rijk uit het uitsterven van een groot deel van de bevolking door epidemieën als de Zwarte Dood van 1000 jaar later.

Boeiend idee. Ik heb dus even verder geneusd op Kotkins website, die er fraai uitziet. Hij is natuurlijk ook een kleine zelfstandige die zijn boodschappen moet betalen. Daar staat nog een fijn verhaal over de betekenis van stamverbanden in de geopolitiek. Het gaat dan niet over Afghanistan, maar over de hele wereldkaart. Hij ziet de Chinezen als een stam, de Noordamerikanen (inclusief Australië), net als de Russen, Noordeuropa, Zuideuropa (Latijns Europa?) enz. Noordamerika en Australië zijn trouwens de graanschuur van de wereld, dus daar moeten we vrienden mee zien te blijven, anders moeten onze kinderen straks weer veenaardappelen eten, net als in de Hongerwinter.

Kotkin ziet die verschillende "stammen" min of meer als eenheid optreden (en in het geval van China bv. groepen die niet bij de stam horen, zoals Oeigoeren en Tibetanen, koloniseren. Niet op de manier waarop Noordeuropeanen in Amerika de Indiaanse bevolking hebben gekoloniseerd, maar het lijkt er wel een beetje op) en vindt dat ze hun eigen belang nastreven ten koste van andere stammen, ondanks de VN, de EU en andere instituties die voortgekomen zijn uit het ideaal dat alle mensen gelijkwaardig zijn (in ieder geval regionaal, als het om de EU gaat, maar dat is ook al een hele stap vooruit) en meer met elkaar gemeen hebben dan van ze van elkaar verschillen. Maar dat is voorlopig nog even een Noordeuropees/Noordamerikaans ideaal, dat ongetwijfeld goed aansluit bij ons stambelang.

Populisme

Er stond in Mijn Volkskrant (ik ben belijdend lid van de Linkse Kerk, van de week nog gecollecteerd voor Amnesty) een stukkie met een interview met een politicoloog die gespecialiseerd was in extreem-rechts. Hij zei allemaal rake dingen daarover. Bijvoorbeeld dat PVVers niet zoveel rechtser zijn dan andere Nederlanders. Een belangrijk verschil is dat ze geloven in een Volkswil. Een angstaanjagend idee - een mythe - dat al vaker in de geschiedenis voor rampen heeft gezorgd en er voorlopig in ieder geval toe leidt dat er geen ruimte is voor afwijkende ideeën. De andere 75% van het electoraat moet dus een beetje opletten dat ze zich wel houden aan de regels van de rechtsstaat.

Hij vermeldt ook nog dat de PvdA ideologisch dood is sinds ze het neoliberalisme hebben omhelsd en nu sociaal-cultureel ook dood zijn. Dat laatste snap ik niet helemaal, maar ik ben het hem (Cas Mudde, trouwens) eens dat een arbeids- of arbeidspartij zich vooral met onderwijs en verdeling van kansen zou moeten bezighouden. In ieder geval niet met het uithalen naar Wilders-stemmers, want daar zitten de mensen voor wie ze iets kunnen doen. En daar gaat het natuurlijk om: je bestrijdt het populisme niet door de voorlieden mond- of helemaal dood te maken, maar door de problemen waar ze zich druk over maken aan te pakken.

Wij in Afghanistan

Las in de Volkskrant van zaterdag een interview met ene Willem van der Put - dacht ik - van HealthNet TPO - weet ik zeker - (een club van heiligen die in Afghanistan iets nuttigs doet voor de gezondheidszorg). Hij legt in een half A4-tje uit waarom het volkomen onzinnig is om een politiemissie in Afghanistan te ondersteunen.

Deze ochtend lees ik in diezelfde krant een tekstje van de directeur van Oxfam Novib die toch wel erg voor een politiemissie in Afghanistan is, net als Jolande Sap. Dus denk ik, hoe slecht geïnformeerd kun je zijn?

Als je het interview met Van der Put leest plus nog eens interviewtje met Deedee Derksen (Thee met de Taliban) - bij elkaar een half uur werk? - kun je toch maar één conclusie trekken: er is geen enkele Afghaan die iets goeds verwacht of beter wordt van een door Nederland opgeleide Afghaanse agent (die in 53% van de gevallen deserteert zodra hij zijn Kalashnikov, of waar ze ook mee schieten, heeft gekregen) of een door de VS gesteunde warlord (zoals Karzai, die zijn bankrekening ineens ziet vollopen dankzij de blanke bezetter).

Er is dus maar één reden om iets te doen in Afghanistan en dat is dat de VS het vragen en de VS onze enige verzekering zijn tegen vijandelijke invallen en ander geweld ons koninkrijk aangedaan. Als wij leuk meedoen met de Amerikanen kunnen we daarop rekenen, anders niet.

Waarom snapt Sap dat niet en, als ze het wel snapt, waarom zegt ze het dan niet? Gaat de PPR, of hoe heet het tegenwoordig, ineens aan Realpolitik doen? Dan is dit een slecht begin.