zondag 6 september 2015

Door de crisis trekken

Bijschrift toevoegen
Zaterdag stond er een interview met Hans Spekman in de krant. Die man heeft het niet makkelijk. Hij wil de wereld verbeteren, maar de mensen die daar het meest aan hebben, willen niet op hem stemmen. Hij zou dan ook kunnen denken: OK, dan ga ik wat anders doen, maar dat doet hij niet. Hij wordt er somber van en gaat ruzie maken met de interviewers.

Dat is triest, want er is natuurlijk heel wat te doen in het land en in de wereld en er zijn maar weinig mensen die zich er voor willen inzetten, maar daar wilde ik het niet over hebben. Mijn gedachten bleven steken bij één zin in het interview: "Samen hebben we dit land door de crisis getrokken." Ik snap namelijk niet wat die betekent. Ik snap wel wat hij suggereert: de politici van VVD en PvDA hebben een geweldige krachtsinspanning geleverd, waardoor Nederland nu uit de crisis is (en de PvdA krijgt daar niet de waardering voor die ze verdienen).

Maar ik zit me vooral af te vragen: Is de crisis dan al voorbij? En hoe trek je aan een land? Ik weet dat kabinetten die hun regeringsperiode afsluiten met een stijging van het BBP daarvoor de verantwoordelijkheid claimen, maar is dat niet een beetje onzin? Moet je daarvoor niet begrijpen hoe de economie werkt en hoe je die kunt beïnvloeden?

Over de oorzaken van de crisis zijn economen het zo langzamerhand redelijk eens (als overheden gaan bezuinigen, banken stoppen met geld uitlenen en mensen met geld uitgeven, en dat allemaal tegelijk, dan gaat het ernstig fout), maar ik geloof niet dat dat in regeringskringen is doorgedrongen, want dan waren ze niet zo ijzerenheinig doorgegaan met bezuinigen. En als het om het weer aanzwengelen van de economie gaat houdt het ook wel op bij een beetje op bij roepen om een VOC-mentaliteit. Dat is een beetje armoedig, zeker tegenover een vergrijzende bevolking. Je gaat mensen pas op hun houding aanspreken als je niks beters weet.

Of zouden ze denken dat ze met het naar achter schuiven van de pensioenleeftijd de economie uit het slop hebben getrokken? Dat is toch eerder een maatregel waardoor mensen zonder baan een paar jaar langer in de bijstand zitten.

Maar Spekman vindt dus dat hij met Rutte en nog wat van dat volk het land door de crisis heeft getrokken. Een beetje wereldvreemd, lijkt me. en ik vind het ook ongemakkelijk. Ze kloppen zich op de borst om niks, hebben ze dan wel het oordeelsvermogen om andere dingen beter aan te pakken?

donderdag 3 september 2015

De zeespiegel 7 meter hoger, nou en?


Ik vind Obama een goeie president, die verstandige ideeën heeft. Als hij klimaatverandering op de agenda zet - en dat doet hij - dan wordt het hoog tijd dat ik me er ook eens in verdiep. Ik heb het boek van Noami Klein trouwens al klaar liggen op mijn nachtkastje, maar ja dat is weer zo'n baksteen.


Gelukkig heeft Vice er een docu over en die zijn altijd maar 15 minuten, dat kan er nogwel af. Shane Smith had zijn North Face-pak en zijn kaplaarzen aangetrokken en was naar Groenland gereisd voor een ontmoeting met Jason Box, een overnachting in een kampeertent en een helikoptervluchtje.

Jason Box kende ik al uit een artikel over klimaatwetenschappers die depri worden, omdat ze zich de hele dag met het einde der tijden bezighouden. Ik voelde me dus al een beetje ongemakkelijk toen ik ging kijken, want zelf ben ik ook iemand die als hij leest dat het heelal over 12 miljard is uitgedoofd, denkt: laten we er dan maar meteen mee ophouden.

Box meet de hele dag hoe snel de ijskap op Groenland smelt, door hele lange palen door de ijskap te slaan, met een vlaggetje eraan, en ieder jaar te kijken hoeveel meter ze dan boven het ijs uitpriemen. Wetenschap kan heel simpel zijn.

De mannen van Vice hadden er een mooie, onheilspellende rapportage van gemaakt, met veel stukken ijskap die afbraken en in het water donderden. Waar ik van schrok is dat de ijskap niet helderwit is, maar vuilgrijs, door alle luchtvervuiling. En grijs kaatst het zonlicht veel minder terug dan mooi wit, dus dat warmt een stuk beter op.

Als al het ijs van Groenland is gesmolten, stijgt de zeespiegel 7 meter. Ik schrok me dood. 80 van de 100 grootste steden staan dan blank, dus ik voelde me erg ongemakkelijk en ben eens gaan zoeken naar een kaartje dat aangaf hoeveel aardbodem dan door het water verzwolgen zou zijn. Het Internet zou het Internet niet zijn als dat er niet was, en ja hoor: Behalve Eindhoven en Arnhem is er dan weinig stad meer over in Nederland. (Platteland boeit me niet zo).

Maar als je dan even uitzoomt naar heel Europa, is er verder eigenlijk niks aan de hand! Sterker nog, ook als je kijkt wat er gebeurt als de wereld 50m verder onder water staat, ligt het allergrootste deel van Europa gewoon nog boven water. Oké, vanaf Venetië is er een flink stuk uit Italië en van Vlaanderen tot en met de Noordduitse laagvlakte is het soppen en Nederland wordt teruggebracht tot het eiland Hoenderloo en een stukje Zuid-Limburg, maar verder ziet Europa er nog steeds heel erg uit als Europa.

Er gaan wel heel veel hoofdsteden kopje onder: Londen, Parijs, Berlijn, Brussel, Rome, Amsterdam. Maar ja, Manchester, Lyon, München en Milaan nemen het graag over. Amsterdam hoeft niet vervangen, de burgemeester van Hoenderloo kan het restantje van Nederland wel in zijn eentje besturen.

Op de een of andere manier vond ik dit geruststellend. De stijging van de waterspiegel leidt alleen plaatselijk tot narigheid. Dat is ook precies het (politieke) probleem met al die klimaatveranderingen. De een heeft er last van, de ander veel minder.

Ik hoop dat als wij hier straks voor het water moeten vluchten de rest van Europa de grenzen voor ons verder openzet dan voor asielzoekers uit de rest van de wereld.