zondag 28 april 2019

Extinction Rebellion

Die klimaatverandering zat me dwars, dus ik wilde er iets over lezen, iets toegankelijks. Zo kwam ik bij een review van David Wallace-Wells boek daarover uit. Een review van John Lanchester, die weer The Wall heeft geschreven.

Ik besloot mezelf op de Nederlandse vertaling te trakteren, maar die is me een beetje tegengevallen. Veel kromme zinnen. Ik neem maar aan dat het origineel beter is, want Wallace is journalist, die moet beter kunnen.

Niet een boek om erg vrolijk van te worden. De wereld is hard op weg een onbewoonbare plek te wonen en er is niet veel tijd meer om dat te voorkomen. Gelukkig legt Wallace dat op een nuchtere manier uit.

Het belangrijkste dat jij en ik kunnen doen is: op een partij stemmen die er iets aan gaat doen. Kleine beetjes helpen niet. Een partij vinden die hier serieus mee aan de slag wil, wordt in Nederland overigens vrij lastig. 


Aardig voor de mensen van Forum voor Democratie is om te weten dat alle milieumaatregelen bij elkaar veel goedkoper zijn dan wat het allemaal kost om de schade straks op te verhelpen. Probeer je eens voor te stellen, bijvoorbeeld, wat het kost, om de Randstad te verkassen naar hoger gelegen gebied (mijn voorbeeld, hoewel Wallace Nederland wel een aantal keren noemt als land dat onder gaat lopen, kennelijk weet hij niet dat we hier dijken hebben).


De grote vraag is hoe we (de mensen die iets willen doen) dat onder de aandacht krijgen van de mensen die er iets aan kunnen doen. Het is geen fijne boodschap, het is niet voor niks dat veel klimaatonderzoekers depressief worden van hun werk. Als we straks gedwongen worden ons aan te passen aan alle rampen die klimaatverandering met zich meebrengt, doen we dat, en dat zullen enorme aanpassingen zijn. Maar om bij voorbaat te veranderen is wel erg veel gevraagd voor de mensheid. Ook voor mij.


Intussen zit ik hier wel depressief te zijn. Mijn eerste reactie was: krijg ik hier last van? Mijn leven houdt rond 2050 wel op, dus dan moet het ergste nog beginnen. Maar ja, ik heb ook kinderen, die het eind van de eeuw misschien nog wel meemaken, als ze niet eerder aan malaria of hittestress bezwijken. En die hebben misschien ook wel kinderen. En het is ook geen heel fijn idee dat de wereld zoals ik die ken, ophoudt te bestaan.


Een tijdje geleden zat ik erover na te denken dat de wereld van nu, de jaren 10, niet meer de wereld is waarin ik ben opgegroeid. Ik heb de jaren zestig vol over me heen gekregen, ik ging naar de brugklas toen het kabinet-Den Uyl aan de macht kwam. Ik ben dus redelijk linksig, hoewel ik me de hypotheekrenteaftrek altijd graag heb laten aanleunen, en dat soort dingen. Ik ben trouwens net te weinig baby boomer om heel succesvol te zijn (links lullen, rechts vullen) en ik heb dat ook niet zo in me. Dat doet er trouwens ineens niet meer zoveel toe als je nadenkt over het einde van de wereld.


Maar ik onderbreek mezelf: ik wilde vertellen dat ik het soms al lastig vind dat ik een stagnerende, naar rechts leunende maatschappij ben beland. Dat was vroeger allemaal anders. Het idee dat de wereld er helemaal mee ophoudt is dan helemaal niet te verdragen. Of dat ook echt gaat gebeuren weet niemand, maar het risico is levensgroot.


Wat me een beetje overeind houdt is mijn lijfspreuk dat "het altijd anders misgaat dan je verwacht". Ik kan per slot van rekening ook heel vroeg dement worden en dan heb ik een heel ander probleem. En vooral mijn omgeving. Wat ook nog kan is dat er een meteoor inslaat. Echt een joekel, waardoor we tientallen jaren in een stofwolk zitten (wat erg goed helpt tegen global warming).


Wat me ook een beetje overeind houdt is dit citaat van Philipp Blom in het voorwoord van Wicked Company:


When we look into the future, we instinctively fear the Apocalypse andor purgatory. Next to the beatific vision of a perfect market, a science-fiction future without wars and energy problems, a perfect Socialist society, or whatever other dreams we happen to subscribe to is the looming prospect of an overheating planet, a nuclear World War Three, collapsing ecosystems, wars about water and other natural resources, destructiveasteroids on a collision course with Earthan ultimate, murderous clash of civilizations. The possibility of humanity's simply muddling through for millennia to come (the most likely scenario by far), avoiding some catastrophes while suffering others (some of them self-inflicted), is simply less instinctive to our theologically conditioned brains than the thought of salvation or damnation, of heaven or hell.
Simpel gezegd: de ene keer gaat het wat beter met de wereld, de andere keer een stukje minder. Maar het dreigt nu een heel stuk minder te gaan, dus ik vind dit iets minder troostrijk.

Dat er geen ijsberen meer zijn, dat doet me niet zoveel. Dat Venetiƫ onder water verdwijnt, maakt me ook niet uit. Ik wilde daar toch al niet meer naartoe en het is ook voldoende gedocumenteerd. Maar global warming gaat over andere dingen en de stijging van de zeespiegel is niet eens het ergste, hoewel we daarin Nederland natuurlijk als eersten last van krijgen. Waar we op afstevenen is de verwoestijning van steeds grotere stukken van de wereld. Als ik het goed begrijp, schuift de Sahara langzaam richting Zuid-Europa. Als de temperatuur op de wereld met 6 graden stijgt, krijgt Zurich het weer dat ze nu in Bagdad hebben. Bagdad is dan allang uitgestorven, in alle mogelijke betekenissen.

Geen opmerkingen: