Altijd gedacht dat het Singer-museum in Laren van de erfgenamen van het naaimachine-imperium (http://www.singerco.com/company/history.html) was.
Nee dus. Vandaag naar Loving Art, De William en Anna Singer-collectie geweest. William Singer sr. was een staalmagnaat uit Pittsburgh, die zo slim was geweest om zijn fabriek aan Carnegie over te doen in ruil voor aandelen-Carnegie in plaats van contante dollars, zo zijn vermogen aardig zag groeien en ook meehielp als directeur van de nieuwe onderneming. Hij zag er geen been in loonsverlagingen in te voeren en stakingen te breken, begreep ik uit de catalogus.
Zoonlief had daar allemaal niet zo'n zin en werd schilder. Hij ging met zijn vrouw Anna naar Europa en vestigde zich onder andere in Laren, toen nog een boerendorp, waar de treinverbinding met Amsterdam overigens langzaam een einde aan maakte, en een kunstenaarskolonie. Heb je die tegenwoordig nog?
Daar hield Singer zich bezig met schilderen, in de stijl van de impressionisten, en, samen met zijn vrouw, kunst verzamelen, spulletjes kopen voor in huis en een uitgebreide vriendenkring onderhouden. Als je de tentoonstelling gelooft kenden ze iedere impressionist die wat voorstelde in die tijd persoonlijk. En dat is ook niet zo gek. Als ik impressionist was zou ik ook best vrienden willen zijn met een Amerikaan die mijn doekjes kocht en me mee uit eten nam.
Op de tentoonstelling kun je zien wat ze allemaal zo´n beetje bij elkaar gekocht hebben. En passant word je natuurlijk uitgelegd dat Anna en William heel bijzondere mensen waren (je kunt moeilijk anders verwachten in het gelijknamige museum) en er lopen twee acteurs verkleed als William en Anna rond, maar die hebben we gelukkig weten te vermijden. Altijd al een bloedhekel gehad aan publieksparticipatie, ik zit nooit rustig bij een voorstelling op de eerste rij.
Bij elk schilderij staat als het even kan waar het gekocht is en wat het gekost heeft. Je kunt daaruit afleiden dat de erfenis van William sr., die in zijn vrije tijd ook graag wat penseelde, niet gering was. Wat een mazzelaar, die William jr, een fortuin erven dat verdiend is met staalarbeiders uitbuiten en woekerwinsten (ze konden goed kanonnen maken in Pittsburgh) en vervolgens doen of je van niks weet en mooie doekjes gaan schilderen, verzamelen en lekker uit eten met andere schilderaars.
Het jammere is eigenlijk dat Singer niet zo'n vooruitstrevende smaak had. Hij deed gewoon lekker mee met de impressionisten en dat was ook wat hij verzamelde. Er hangt één doekje van Van Dongen (volgens het bijschrift waarschijnlijk een vergissing) en eentje van Sluijters, maar dat hoort geloof ik al niet meer bij de collectie van de Singertjes. Die hielden erg van Nederlandse taferelen. Ik kreeg de indruk dat Nederlandse schilderkunst rond de eeuwwisseling niet aan te slepen was naar de rijkgeworden staalmagnaten.
De schilderende burgerij en haute-bourgeoisie in de kunstenaarskolonies raakte langzamerhand ook geïnteresseerd in de gewone man en zijn sores. Met name dan van de landman. Die konden ze moeilijk negeren daar in Laren. Er hingen aardig wat schilderijen met als thema moederliefde en kindervreugd en dan bij het gewone (landbouwende) volk. Ik vond het een beetje sentimenteel af en toe.
Gelukkig ben ik een jaar of zes geleden in hetzelfde museum naar de Sluijters-tentoonstelling geweest. Ik heb de catalogus nog even doorgebladerd en als ik niet zo gierig was had ik hem gekocht. Wat Sluijters maakt is alleen al door het kleurgebruik stukken levendiger (een enkel pointillistisch doekje van Singer en zijn vrienden daargelaten) en Sluijters is ook niet bepaald preuts. Leuk om dat weer even te zien.
Het huis dat de Singertjes lieten bouwen is nu het schaftlokaal bij het museum. Als je daar wat bestelt krijg je een traytje met daarop een placemat met foto's van hoe de woonkamer van de Singertjes er vroeger uit zag. Dat is leuk om te zien. William had een zijkamer laten maken met een biljart. Dat lijkt me ook leuk, maar dan met een pooltafel. Ik kan geen caramboles maken.
Al met al een even beschaafd als aangenaam doorgebrachte zondagmiddag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten